Αλλαγές στις κληρονομιές - Ποιοι αποκτούν και ποιοι χάνουν δικαιώματα

Το νομοθετικό πλαίσιο που αφορά τα κληρονομικά δικαιώματα, τις διαθήκες και τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων όσων αποβιώνουν στην Ελλάδα πρόκειται να αλλάξει ριζικά, περίπου 80 χρόνια μετά τη θέσπισή του. 

Το σχέδιο αυτό, το οποίο έχει εκπονηθεί από ειδική επιτροπή στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, περιλαμβάνει σημαντικές καινοτομίες και αλλαγές που αντανακλούν τις σύγχρονες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Ακολουθούν οι κυριότερες ρυθμίσεις:

1. Κληρονομικό δικαίωμα στους "συντρόφους ζωής"

Για πρώτη φορά, αναγνωρίζεται κληρονομικό δικαίωμα σε άτομα που έχουν συμβιώσει για πολλά χρόνια χωρίς να είναι νόμιμοι σύζυγοι. Αυτό αποτελεί σημαντική αλλαγή, καθώς μέχρι σήμερα μόνο οι νόμιμοι σύζυγοι, έστω κι αν βρίσκονται σε χρόνια διάσταση, είχαν αυτό το δικαίωμα. Στο εξής, οι πραγματικοί σύντροφοι θα έχουν προτεραιότητα έναντι των τυπικών συζύγων, εφόσον αποδεικνύεται ότι η συντροφική τους σχέση ήταν μακρόχρονη και ουσιαστική. Τα παιδιά και ο/η τυπικός/ή σύζυγος θα διατηρούν τη νόμιμη μοίρα τους.

2. Κατάργηση του κληρονομικού δικαιώματος των υπερήλικων γονέων

Με αυτή τη διάταξη, περιορίζεται ή καταργείται το κληρονομικό δικαίωμα των γονέων που είναι υπερήλικες, πιθανώς άνω των 80 ετών. Μέχρι σήμερα, αν κάποιος αποβίωνε χωρίς παιδιά, οι γονείς του αποκτούσαν κληρονομικά δικαιώματα. Στο νέο πλαίσιο, τα περιουσιακά στοιχεία θα πηγαίνουν στον/στην σύζυγο.

3. Περιορισμός κληρονομικού δικαιώματος για αδιάφορους κληρονόμους

Όσοι δεν ενδιαφέρονται για μια κληρονομούμενη περιουσία και δεν συνεργάζονται με τους συγκληρονόμους για την αξιοποίησή της θα χάνουν τα κληρονομικά τους δικαιώματα μετά από προκαθορισμένα χρονικά όρια. Αυτή η αλλαγή στοχεύει να αποτρέψει την απαξίωση της περιουσίας λόγω αδιαφορίας.

4. Μεταβίβαση επιχειρήσεων και πνευματικών δικαιωμάτων

Ειδικές ρυθμίσεις θα επιτρέπουν τη μεταβίβαση επιχειρήσεων, μετοχικών μεριδίων και πνευματικών δικαιωμάτων μέσω κληρονομίας σε επιλεγμένα πρόσωπα. Αυτό σημαίνει ότι ο κληρονομούμενος μπορεί να αφήσει πνευματικά δικαιώματα σε παιδιά ή άλλα πρόσωπα που θεωρεί κατάλληλα για τη διαχείρισή τους. Η διάταξη αυτή ικανοποιεί αιτήματα επιχειρηματικών ενώσεων και επιμελητηρίων.

5. Κατάργηση της ιδιόχειρης διαθήκης

Οι ιδιόχειρες διαθήκες καταργούνται οριστικά και αντικαθίστανται από ψηφιακές διαθήκες, οι οποίες θα συντάσσονται και θα δημοσιεύονται από συμβολαιογράφο. Οι ψηφιακές διαθήκες θα αποτρέπουν τα προβλήματα που συχνά προκύπτουν από πολλαπλές ή αντιφατικές ιδιόχειρες διαθήκες, που μπορεί να οδηγήσουν σε μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες.

Μεταβατικές Διατάξεις:

Για τις κληρονομιές που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, θα υπάρξουν ειδικές μεταβατικές διατάξεις, ώστε να καλυφθούν τυχόν εκκρεμή ζητήματα.

Αυτές οι αλλαγές στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό του κληρονομικού δικαίου, με έμφαση στην προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες και πρακτικές της ελληνικής κοινωνίας.

Πρόσφατες δημοσιεύσεις