Διαθήκες και κληρονομιές: Οι 5 ριζικές αλλαγες μετά από 80 χρόνια

2025-03-30

Συνεχείς είναι οι συζητήσεις για την αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου στην Ελλάδα, με σημαντικές αλλαγές να προτείνονται από την αρμόδια Επιτροπή. 

Κεντρικό θέμα της μεταρρύθμισης είναι η νόμιμη μοίρα, δηλαδή το ποσοστό της περιουσίας που πηγαίνει αυτόματα σε κοντινούς συγγενείς, όπως τα παιδιά, οι γονείς και ο σύζυγος, ακόμα και αν δεν αναφέρονται σε διαθήκη. Η Επιτροπή προτείνει την αποδυνάμωση αυτού του θεσμού, με τη νόμιμη μοίρα να μετατρέπεται από εμπράγματο δικαίωμα σε χρηματική αποζημίωση που θα διεκδικείται δικαστικά..

Άλλες προτάσεις αφορούν τους συντρόφους ζωής, που φαίνεται να αποκλείονται από πλήρη κληρονομικά δικαιώματα, αλλά ίσως αποκτήσουν κάποια δευτερεύοντα. Επίσης, η ιδιόγραφη διαθήκη (διαθήκη χωρίς επίσημη καταχώριση) δεν καταργείται, αλλά θα εισαχθούν περιορισμοί για να αποφευχθούν φαινόμενα πλαστογράφησης, με προτάσεις όπως χρονικά περιθώρια και υποχρεωτική γραφολογική εξέταση.

Συζητείται επίσης ο περιορισμός της κληρονομικής διαδοχής σε στενούς συγγενείς, με προτάσεις για τον αποκλεισμό συγγενών τέταρτης τάξης, όπως θείοι και ξαδέρφια. Τέλος, υπάρχει συμφωνία για την εισαγωγή των κληρονομικών συμβάσεων, δηλαδή συμβάσεις που συντάσσουν εν ζωή ο κληρονομούμενος και οι κληρονόμοι, προκειμένου να αποφεύγονται συγκρούσεις μετά θάνατον.

Τα πέντε βασικά μέτρα που φαίνεται να καταλήγει η Επιτροπή Αναμόρφωσης του Κληρονομικού Δικαίου είναι τα εξής:

  1. Δεν καταργούνται οι ιδιόγραφες διαθήκες: Παρά τις συζητήσεις, η Επιτροπή αποφάσισε να διατηρήσει τις ιδιόγραφες διαθήκες, με ενδεχόμενους περιορισμούς για την αποφυγή πλαστογραφιών.

  2. Αποδυναμώνεται η νόμιμη μοίρα: Το δικαίωμα των συγγενών να λαμβάνουν υποχρεωτικά μέρος της περιουσίας του κληρονομούμενου περιορίζεται, με τη νόμιμη μοίρα να μετατρέπεται σε χρηματική αποζημίωση που θα διεκδικείται δικαστικά.

  3. Θεσμοθετούνται οι κληρονομικές συμβάσεις: Θα επιτραπούν συμφωνίες μεταξύ κληρονομούμενου και κληρονόμων εν ζωή, για τον καθορισμό του τρόπου διανομής της περιουσίας, αποφεύγοντας μεταθανάτιες συγκρούσεις.

  4. Οι σύντροφοι ζωής δεν θα αναγνωρίζονται ως κληρονόμοι: Παρά τις προτάσεις, η Επιτροπή κατέληξε στο ότι οι σύντροφοι χωρίς επίσημο δεσμό δεν θα αποκτήσουν πλήρη κληρονομικά δικαιώματα.

  5. Αλλαγές στην κληρονομική διαδοχή χωρίς διαθήκη: Στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει διαθήκη, συζητούνται αλλαγές στη σειρά των κληρονόμων και ενδέχεται να αποκλειστούν πιο απομακρυσμένοι συγγενείς από την κληρονομιά.

Παρόλο που οι προτάσεις αυτές δεν αποτελούν τελικές αποφάσεις, είναι σαφές ότι η Επιτροπή στοχεύει σε μια εκ βάθρων μεταρρύθμιση του Κληρονομικού Δικαίου, προσαρμοσμένη στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας, μετά από 80 χρόνια αδράνειας.

Μάθετε πρώτοι τα νέα στο enaklik.com

Πρόσφατες δημοσιεύσεις